งดเหล้าเข้าพรรษา ‘เสริมพลังตับ ฟื้นพลังชีวิต’ ด้วยสมุนไพร-แพทย์แผนไทย 

สสส.-เครือข่ายงดเหล้า ชวนชุมชน “เสริมพลังตับ ฟื้นพลังชีวิต” ฟื้นร่างกาย-จิตใจ ฟื้นความสัมพันธ์ และฟื้นเศรษฐกิจในครอบครัว ส่งต่อสังคมสุขปลอดเหล้าในช่วงของงดเหล้าเข้าพรรษา เพื่อสุขภาวะองค์รวมของชุมชนสู่ ตำบลและอำเภอ

สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดกิจกรรมฐานเรียนรู้เสริมพลังตับ ฟื้นพลังชีวิต ด้วยอาหารและสมุนไพร ประจำท้องถิ่น เพื่อสนับสนุนผู้ลด ละ เลิกสุราและผู้ดูแลผู้ติดสุราในชุมชนช่วงเข้าพรรษา 3 เดือน แคมเปญรณรงค์ “สังคมสุขปลอดเหล้า” (Healthy Sobriety) ภายใต้กรอบแนวคิด ชุมชนสุข (ภาวะ) ปลอดเหล้า 8 ด้าน ณ อาคารเอนกประสงค์ กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลท่าช้าง หมู่ที่ 17 ตำบลท่าช้าง อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา

น.ส.พิมพ์มณี เมฆพายัพ ผู้จัดการโครงการรณรงค์ฤดูกาลสุขปลอดเหล้า และงดเหล้าเข้าพรรษา เปิดเผยถึงที่มาของกิจกรรมครั้งนี้ว่า เครือข่ายงดเหล้าใช้แนวคิดและแนวทางการรณรงค์ฤดูกาลสุขปลอดเหล้า ซึ่งเป็นการเสนอแนวทางให้คนในสังคมไทย ใช้โอกาสเทศกาลเข้าพรรษา ในช่วงเวลายาวนานถึง 88 วัน หรือ 12 สัปดาห์ หรือ 3 เดือน ในการฟื้นร่างกาย ฟื้นจิตใจ ฟื้นความสัมพันธ์ (ต่อตนเอง ครอบครัว คนรอบข้าง) และฟื้นเศรษฐกิจในครอบครัว เพื่อเปลี่ยนตนเองเป็นคนใหม่ ซึ่งส่งเสริม ฟื้นฟูพลังชีวิตด้วยสุข 8 ด้าน  ได้แก่ 1. อาหาร-น้ำ และ อิ่มพอดี  2. อากาศ ออกซิเจน  

3. ออกกำลังกาย ออกแดด ออกเดิน 4. เอนกาย พักผ่อนให้เพียงพอ 5. อารมณ์ / อภัย และลดความเครียด สร้างโอกาสในการยิ้มหรือหัวเราะบ่อยๆ 6. เอาพิษออก (ลำไส้ใหญ่ การขับถ่ายอุจาระ, ไต ขับทางปัสสาวะ, ปอด หายใจเข้าออกลึกๆในที่มีอากาศบริสุทธิ์) 7. อาชีพสุขสุจริต งานอาสา และ หนี้ที่จัดการได้ 8. เอาใจใส่ความสัมพันธ์เพื่อสร้างพลังงานบวก ภายใต้เครื่องมือชุมชนสุขปลอดเหล้า ทั้งนี้ทางโครงการฯเน้นกิจกรรมแบบ Soft Power โดยจัดกิจกรรมเป็นโซนพื้นที่ภาคต่างๆ เริ่มจากภาคใต้ ซึ่งได้กำหนดเป็นฐานเรียนรู้ 30 พื้นที่ต้นแบบทั่วประเทศ

สำหรับกิจกรรมต่างๆ โดยผู้เชี่ยวชาญด้านแพทย์แผนไทย นำพลังชีวิตสุข 8 ด้านมาออกแบบเป็นหลักสูตรเสริมพลังตับ ฟื้นพลังชีวิต ด้วยอาหารและสมุนไพร ที่มีในท้องถิ่น ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้านสุขภาพ ดังนี้ การเตรียมน้ำสมุนไพรและความรู้เกี่ยวกับสรรพคุณสมุนไพร เพื่อดื่ม และสำหรับแช่มือแช่เท้า เพื่อขับสารพิษในตับและร่างกาย การเตรียมน้ำผักผลไม้ปั่นการเรียนรู้สรรพคุณของผักผลไม้ การกินอาหารตามธาตุ การเรียนรู้การจับคู่อาหารเพื่อเสริม ไฟเบอร์ให้ลำไส้ด้วยวัตถุดิบพื้นบ้าน 

ทั้งนี้ กิจกรรมดังกล่าวเป็นการสร้างทักษะในการประกอบอาหารเพื่อดูแลสุขภาพ มุ่งเน้นกลุ่มเป้าหมาย ชมรมคนหัวใจเพชร ชุมชนรณรงค์ลดปัจจัยเสี่ยง ที่ขับเคลื่อนงานด้านสุขภาวะให้เกิดองค์ความรู้และกรรมวิธีการปรุงอาหาร ซึ่งสามารถนำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในวิถีชีวิตของคนในชุมชน โดยห่างไกลเหล้า บุหรี่และอบายมุขในที่สุด

นายชาญวิทูร สุขสว่างไกร ผู้ประสานงาน สคล. จ.สงขลา กล่าวว่า กิจกรรมครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งในงานรณรงค์แคมเปญ ฤดูกาลสุขปลอดเหล้าและงดหล้าเข้าพรรษา ในปี 2566 ได้มีการเชิญหน่วยงานต่างๆในอำเภอบางกล่ำ ได้แก่ สาธารณสุขอำเภอ สคร. เขต 12  เทศบาลตำบลท่าช้าง พัฒนาชุมชนอำเภอ และคนในชุมชนต่างๆ เข้าร่วม 6 หมู่ 

นายชาญวิทูร กล่าวต่อไปว่า โดยมีความตั้งใจให้เกิดการเรียนรู้และแลกเปลี่ยนการดูแลสุขภาพด้วยการเลือกรับประทานอาหารและเครื่องดื่มจากพืชผัก สมุนไพรพื้นบ้านที่ปลูกไว้เป็นวัตถุดิบ มาปรับใช้ปรุงอาหารสุขภาพสำหรับตนเองซึ่งเป็นการรับประทานอาหารเป็นยา ปรับตามธาตุของแต่ละบุคคล ซึ่งความคาดหวังครั้ง นี้ เพื่อสามารถนำกลับไปใช้ดูแลรักษาสุขภาพในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะท่านที่กำลังลด ละ เลิกเหล้า ในช่วงเข้าพรรษา และท่านที่สนใจเริ่มต้นดูแลสุขภาพ ซึ่งผลลัพธ์ของกิจกรรมนี้ทำให้ร่างกายคลีนขึ้น เมื่อสุขภาพดีแล้ว อาจทำให้คนที่เคยดื่ม ไม่คิดที่จะกลับไปดื่มอีก

ด้าน นายดอน แก้รัตนา ประธานสภาวัฒนธรรม ต.ท่าช้าง ผู้เข้าร่วมกิจกรรม กล่าวว่า กิจกรรมเสริมพลังตับฯ ได้รับประโชน์และคุ้มค่ามาก จากฐานการเรียนรู้ 2 วัน เป็นการเริ่มต้นการสร้างคุณภาพชีวิตที่ดี ซึ่งนำวัตถุดิบในท้องถิ่นมาปรับใช้เป็นการดูแลรักษาสุขภาพ รับประทานน้ำและอาหารจากสมุนไพร ที่สามารถหามาทำได้เองที่บ้านของเรา ไม่ต้องซื้อหาให้ยุ่งยาก

รวมถึงสามารถเป็นกิจกรรมการดูแลคนในครอบครัว ดูแลคนในชุมชน ทำให้เกิดการพูดคุยช่วยเหลือแลกเปลี่ยนสมุนไพรกันในชุมชน ทำให้เกิดปฏิสัมพันธ์กันในชุมชนมากขึ้น การเรียนรู้เกี่ยวกับสมุนไพรชอบมาก เพราะปัจจุบันการใช้สมุนไพร ถ้าไม่เข้าใจก็จะไม่ปลอดภัยเท่าที่ควร แต่หากเข้าใจแล้วก็จะนำไปเสริมสุขภาพ เพราะเราจะได้กินอาหารเป็นยา โดยไม่ต้องกินยาเป็นอาหารอีกต่อไป

ขณะที่ นางไพรัช วัฒนกุล ผู้ประสานงานเครือข่ายงดเหล้าจังหวัดตรัง เปิดเผยว่า หลังจากที่เรียนรู้หลักสูตรเสริมพลังตับ ฟื้นพลังชีวิต ที่ผ่านมา ในกลุ่มงานสาวพักตับ และชุมชนนาข้าวเสีย จ.ตรัง เห็นคุณประโยชน์ ที่จะเกิดขึ้นในพื้นที่ สำหรับกลุ่มสาวพักตับ อ.นาข้าวเสีย จ.ตรัง เห็นว่าเป็นนวัตกรรมที่สามารถนำสู่สุขภาวะองค์รวมได้ดี การนำสมุนไพรมาช่วยเสริมสุขภาพ เริ่มจากปัญหาด้านสุขภาพเน้นเรื่องเลิกเหล้า เลิกบุหรี่ และขยับมาเป็นการดูแลสุขภาพ ด้านอาหารการกิน การกินอาหารตามธาตุ ซึ่งการนำสมุนไพรในชุมชนมาใช้เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น มาใช้ปรุงอาหาร เป็นเครื่องดื่ม ที่เสริมสุขภาพ เป็นการกินตามธาตุของลักษณะของร่างกายแต่ละคนอย่างมีหลัก 

ตลอดจนการแช่เท้าด้วยสมุนไพรขับพิษออกจากร่างกายทางฝ่าเท้าตามระยะเวลาที่สมควร ช่วงเวลาของการใช้ที่เหมาะกับร่างกายของเรา ซึ่งเราได้นำไปต่อยอดกิจกรรมคือ เริ่มจากการนำไปใช้ในการจัดประชุมดูงานในพื้นที่ นำไปจัดเป็นอาหารว่างและอาหารหลัก เสริมพลังตับ ฟื้นพลังชีวิต และจะค่อยๆนำเสนอสู่การทำเรื่องศูนย์เรียนรู้ชุมชนสู้เหล้า และการท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ สามารถต่อยอดนำเป็นอาชีพของคนในชุมชนต่อไป