ครั้งแรกในยุโรป WHO เปิดคอร์สอบรมบุคลากรสาธารณสุข หลังพบวิกฤตกำลังคนด้านสุขภาพ ‘หมดไฟ-ค่าแรงต่ำ-ทำงานหนัก’

องค์การอนามัยโลก (World Health Organization) สาขายุโรป เปิด ‘คอร์สอบรม’ ผู้นำและการบริการบุคลากรสาธารณสุขเป็นครั้งแรก ในต้นเดือน มี.ค. ที่ผ่านมา โดยเน้นส่งเสริมให้ผู้ตัดสินใจเชิงนโยบายของรัฐบาลสามารถวางแผนบริการจัดการ และรักษาบุคลากรในระบบสุขภาพได้อย่างยั่งยืน

คอร์สอบรมนี้ เกิดขึ้นจากวิกฤตบุคลากรสาธารณสุขในช่วงการระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ซึ่งเผยให้เห็นปัญหาขาดแคลนบุคลากร ภาวะหมดไฟจากการทำงานด้วยชั่วโมงที่ยาวนาน ประกอบกับค่าตอบแทนที่น้อยเกินกว่าควร และความเสี่ยงที่บุคลากรติดเชื้อและเสียชีวิตหน้างาน

โดยจะเน้นสอนทักษะผู้นำที่จำเป็นต่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในระบบสุขภาพ โดยเฉพาะการสร้างธรรมาภิบาล การทำงานร่วมกับผู้มีส่วนได้เสียหลายฝ่าย และสร้างวิสัยทัศน์และยุทธศาสตร์ที่ทำให้การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

การอบรมในระยะแรกเน้นที่กลุ่มเจ้าหน้าที่รัฐระดับสูงที่ทำงานด้านการพัฒนาบุคลากรสาธารณาสุข จาก 5 ประเทศในแถบยุโรปตะวันออก ได้แก่ อาร์เมเนีย จอร์เจีย มาซีโดเนียเหนือ สาธารณรัฐโมลโดวา และโรมาเนีย

“สุขภาพที่ดีจะเกิดขึ้นไม่ได้เลยถ้าไม่มีบุคลากรสาธารณสุข ผู้คนจะสามารถเข้าถึงบริการสุขภาพที่มีคุณภาพได้ ก็ต่อเมื่อบุคลากรมีความเข้มแข็งและได้รับการสนับสนุน ซึ่งเป็นแนวทางที่องค์การอนามัยโลกสาขายุโรปให้ความสำคัญ” นพ.ฮานส์ เฮนรี่ พี คลัจ (Hans Henri P. Kluge) ผู้อำนวยการองค์การอนามัยโลกภาคพื้นยุโรป กล่าวในระหว่างการเปิดการอบรมในประเทศเนเธอแลนด์ เมื่อต้นเดือน มี.ค. ที่ผ่านมา

“การอบรมด้านนี้ถือเป็นความจำเป็นเร่งด่วน เพราะเกิดวิกฤตบุคลากรสาธารณสุขในภูมิภาคยูโรปแล้ว โดยมีหลายประเด็นปัญหา เช่น ปัญหาสุขภาพจิตในกลุ่มบุคลากร และช่องว่างด้านค่าแรง เราหวังว่าผู้เข้าร่วมอบรมจะเรียนรู้บทเรียน และเห็นความสำคัญของการมีภาวะผู้นำ และการลงทุนเพื่อพัฒนาบุคลากร”

รายงานขององค์การอนามัยโลกในปี 2565 ชี้ว่า โรคระบาดทำให้ปัญหาวิกฤตบุคลากรสาธารณสุขรุนแรงยิ่งขึ้นในหลายด้าน ได้แก่ มีบุคลากรจำนวนมากกำลังเข้าสู่ช่วงสูงวัย การกระจายตัวของบุคลากรที่ไม่เท่าเทียมกันระหว่างพื้นที่ โดยเฉพาะในพื้นที่ชนบทซึ่งมักขาดแคลนบุคลากร

นอกจากนี้ บุคลากรยังขาดการดูและและส่งเสริมด้านสุขภาพจิต ขาดแรงจูงใจในการอยู่ในระบบ เด็กจบใหม่ในด้านสาธารณสุขมีไม่เพียงพอต่อความต้องการ และขาดฐานข้อมูลที่จำเป็นต่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในระบบสุขภาพ

พญ.นาตาชา อาซโซพาร์ดิ มันแคท (Natasha Azzopardi-Muscat) ผู้อำนวยการฝ่ายนโยบายและระบบสุขภาพ ประจำองค์การอนามัยโลกภาคพื้นยุโรปกล่าวว่า การอบรมจะช่วยให้ประเทศต่างๆ สามารถเพิ่มความสามารถในด้านบริการจัดการ มองเห็นช่องว่างในระบบสุขภาพที่ส่งผลต่อวิกฤตบุคลากร

รวมทั้งเห็นทางออก ไม่ว่าจะเป็นการจัดบริการดูแลสุขภาพจิตของกลุ่มบุคลากร สร้างความสมดุลในการทำงานและการใช้ชีวิต และจูงใจให้คนรุ่นใหม่เห็นความน่าสนใจของวิชาชีพต่างๆ ในระบบสุขภาพ

การอบรมจัดขึ้นทั้งหมด 5 วัน ใช้หลักสูตรที่ร่วมพัฒนาโดยผู้เชี่ยวชาญจากองค์การอนามัยโลก และสถาบันสุขภาพเขตร้อนในพระบรมราชูปถัมภ์ (Royal Tropical Institute) ในเนเธอแลนด์

มีเป้าหมายทำให้ผู้เข้าร่วมการอบรมเข้าใจองค์ประกอบที่จำเป็นในการบริการบุคลากรสาธารณสุข การใช้หลักฐานในการออกแบบนโยบาย สร้างธรรมาภิบาลที่จูงใจให้บุคลากรมีภาวะผู้นำและมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ และออกแบบยุทธศาสตร์ที่ทำให้การบริหารจัดการมีประสิทธิภาพ

“หลักสูตรของเราคำนึงถึงลักษณะของบุคลากรสาธารณสุขที่หลากหลาย” นพ.โทมัส ซาปาตา (Tomas Zapata) ที่ปรึกษาด้านบุคลากรสุขภาพและการให้บริการ ประจำองค์การอนามัยโลกภาคพื้นยุโรปกล่าว

“รวมทั้งให้ภาพตลาดแรงงานด้านสุขภาพ การจัดการข้อมูลในการตัดสินใจเชิงนโยบาย นโยบายจูงใจให้บุคลากรอยู่ในระบบระยะยาว และสร้างทักษะที่จำเป็นในการปรับตัวเข้ากับบริการสุขภาพ และความต้องการของผู้ป่วยที่เปลี่ยนแปลงไป”

อ่านข้าวต้นฉบับ:
https://www.who.int/europe/news/item/01-03-2023-first-ever-who-europe-course-puts-health-workforce-and-leadership-at-the-heart-of-health-system-recovery