รายงานผล 1 ปีพันธมิตร 'Dengue-Zero' ยกระดับแนวทางลด 'ไข้เลือดออก' ในไทย เปิดตัวเว็บไซต์ใหม่-สร้างความรู้เท่าทันโรค

พันธมิตรเครือข่าย Dengue-Zero ร่วมรายงานผลความคืบหน้าหลังครบรอบ 1 ปี ความร่วมมือขับเคลื่อนการป้องกัน-ควบคุม "โรคไข้เลือดออก" ในประเทศไทย พร้อมเปิดตัวเว็บไซต์ www.KnowDengueTH.com ช่องทางการสื่อสารใหม่เพื่อรู้เท่าทันโรคได้ทุกที่ทุกเวลา

เมื่อวันที่ 22 ก.พ. 2566 เครือข่ายพันธมิตรความร่วมมือว่าด้วยการเสริมสร้างความเข้มแข็งในการควบคุมโรคไข้เลือดออกในประเทศไทย "Dengue-Zero" ได้จัดประชุมเพื่อรายงานผลการดำเนินการภายใต้กรอบยุทธศาสตร์ปี 2565 พร้อมเปิดตัวเว็บไซต์ www.KnowDengueTH.com แหล่งรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับไข้เลือดออก ในวาระครบรอบหนึ่งปีของการลงนาม เพื่อร่วมกันทำงานตามกลยุทธ์เพื่อขับเคลื่อนการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกในประเทศไทยอย่างยั่งยืน

สำหรับพันธมิตรเครือข่าย Dengue-Zero เกิดขึ้นจากการลงนามร่วมกันเมื่อเดือนมกราคม 2565 ระหว่างหน่วยงานต่างๆ ประกอบด้วย กองโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กรุงเทพมหานคร (กทม.) แพทยสมาคมแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ สมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย สมาคมโรคติดเชื้อในเด็ก และ ทาเคดา ประเทศไทย บริษัทชีวเภสัชภัณฑ์ระดับโลกที่ขับเคลื่อนด้วยการวิจัยและพัฒนา

ทั้งนี้ ตลอดช่วงหนึ่งปีที่ผ่านมา พันธมิตรเครือข่าย Dengue-Zero ได้บรรลุเป้าประสงค์เพื่อเสริมสร้างโครงสร้างพื้นฐานของระบบการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ไม่ว่าจะเป็น การยกระดับการรายงานข้อมูลไข้เลือดออกของประเทศให้มีความรวดเร็วและถูกต้อง จัดทำแผนแม่แบบ ระบบ และกระบวนการการดำเนินการประสานความร่วมมือของพันธมิตร

ขณะเดียวกันยังได้มีการออกแคมเปญสร้างความตระหนักรู้ เริ่มตั้งแต่การประชาสัมพันธ์ "วันไข้เลือดออกอาเซียน" หรือ "ASEAN Dengue Day" ซึ่งตรงกับวันที่ 15 มิถุนายน ของทุกปี ให้แก่ภาคประชาชน ตามมาด้วยการเปิดตัว "อิงมา" Dengue Virtual Human หรือมนุษย์ที่สร้างขึ้นแบบเสมือนจริงเพื่อเป็นตัวแทนของผู้ป่วยไข้เลือดออกในไทยจำนวน 1,237,467 คนในช่วงเวลา 15 ปีที่ผ่านมา เพื่อกระตุ้นความตระหนักรู้ของโรคไข้เลือดออกตามสื่อต่างๆ

นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เปิดเผยว่า ความร่วมมือเพื่อควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก ซึ่งเป็นโรคร้ายแรงที่อาจเสี่ยงถึงชีวิตและมีผลกระทบทางเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ ต้องอาศัยการพัฒนาในหลากหลายมิติ ไม่สามารถมาจากส่วนกลางได้อย่างเดียว โดยต้องมีการกระจายและเชื่อมโยงไปยังพื้นที่ชุมชน เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจ สร้างกิจกรรมที่กระตุ้นจิตสำนึก และประสานงานอย่างมีประสิทธิภาพระหว่างภาครัฐและเอกชน

"อาสาสมัครสาธารณสุขเป็นฟันเฟืองสำคัญ ที่จะเข้าถึงชุมชนอย่างครอบคลุม หยั่งลึกถึงราก เปรียบเสมือนเส้นเลือดฝอย ที่ช่วยกระจายความรู้ ดูแลกันและกัน และเกิดการปฏิบัติจริง การขับเคลื่อนถึงจะสัมฤทธิ์ผล" นายชัชชาติ กล่าว

ขณะที่ นางเบญจพร เมืองอินทร์ ประธานอาสาสมัครสาธารณสุข (อสส.) ศูนย์บริการสาธารณสุขเขต 64 คลองสามวา ในฐานะ อสส. ที่ทำงานมาเป็นเวลากว่า 20 ปี กล่าวว่า การสร้างความตระหนักรู้เรื่องโรคไข้เลือดออกให้ได้ประสิทธิผล ต้องอาศัยการเชื่อมสัมพันธ์ระหว่างคนในชุมชน แต่หากจะจัดการอบรมให้ความรู้เรื่องโรคเพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอ จึงต้องมีการอธิบายเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจ เน้นกิจกรรมที่ทำจริ

"ตัวอย่างเช่น การพ่นหมอกควันอย่างเดียวไม่ได้แปลว่าคนในชุมชนจะวางใจเรื่องไข้เลือดออกได้ ต้องร่วมกันกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายด้วย ทำความเข้าใจกับวิธีการป้องกันที่ถูกต้อง เพราะการช่วยกันดูแลคนในชุมชนแบบเท่าเทียมกัน เหมือนดูแลญาติ ก็เท่ากับการดูแลตัวเราเอง เพราะถ้ามีคนใดคนนึงในชุมชนเป็นโรคไข้เลือดออก ก็จะสามารถระบาดมาถึงครอบครัวเราต่อไปได้" นางเบญจพร กล่าว

ด้าน นายปีเตอร์ สไตรเบิล กรรมการผู้จัดการ บริษัท ทาเคดา (ประเทศไทย) จำกัด กล่าวว่า พันธมิตรเครือข่ายภายใต้ความร่วมมือ Dengue-Zero จะเดินหน้าขับเคลื่อนการส่งเริมความตระหนักรู้เรื่องไข้เลือดออกที่เป็นประโยชน์แก่ชุมชน การพัฒนาและการต่อยอดระบบการป้องกันที่มีประสิทธิภาพเพื่อควบคุมการระบาดอย่างต่อเนื่อง โดยมีเว็บไซต์ www.KnowDengueTH.com ที่จะเป็นอีกหนึ่งช่องทางในการสื่อสารที่ทุกคนสามารถเข้าถึงข้อมูล ความรู้ และรู้ทันโรคไข้เลือดออกได้ทุกที่ทุกเวลา

ภายในวันเดียวกัน ยังได้มีการจัดกิจกรรมภายใต้หัวข้อ "ไข้เลือดออก ใกล้ตัวและน่ากลัวกว่าที่คิด" ให้แก่ชุมชนและพื้นที่เสี่ยงในเขต กทม. สนับสนุนโดย พันธมิตรความร่วมมือ Dengue-Zero และ บริษัท คาโอ อินดัสเตรียล (ประเทศไทย) จำกัด โดยนำร่องโครงการฯ ที่โรงเรียนประชาอุทิศ (จันทาบอนุสรณ์) เขตดอนเมือง โรงเรียนวัดหลักสี่ (ทองใบทิวารีวิทยา) เขตหลักสี่ ศูนย์บริการสาธารณสุขทุ่งสองห้อง แขวงทุ่งสองห้อง และศูนย์บริการสาธารณสุข 64 เขตคลองสามวา ซึ่งเป็นความร่วมมืออย่างต่อเนื่องเพื่อถ่ายทอดความรู้เรื่องโรคและการปฏิบัติจริงในการป้องกันและควบคุมให้กับผู้นำชุมชนและ อสส. ที่มีการระบาดของไข้เลือดออกสูง ตลอดปี 2565

พร้อมกันนี้ ยังได้มีการจัดงาน "เชิดชูเกียรติคุณ ชุมชนตัวอย่าง ห่างไกลไข้เลือดออก" ให้กับ อสส. ศูนย์บริการสาธารณสุข 64 เขตคลองสามวา เพื่อประกาศเกียรติคุณเพื่อส่งเสริมการแสดงออกถึงความมุ่งมั่นและตั้งใจในการสร้างชุมชนให้ปลอดจากไข้เลือดออกอย่างจริงจัง โดยมี นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการ กทม. เป็นประธานและร่วมชื่นชมในความมุ่งมั่นของเหล่า อสส. เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา

อนึ่ง โรคไข้เลือดออกในประเทศไทยและภูมิภาคเอเชีย นับเป็น 70% ของภาระโรคไข้เลือดออกทั่วโลก ที่ส่งผลกระทบต่อผู้คนกว่า 390 ล้านชีวิต และมีผู้ป่วยต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลกว่า 500,000 รายต่อปี โรคไข้เลือดออกเป็นโรคติดต่อที่มียุงลายเป็นพาหะ องค์การอนามัยโลกจัดให้เป็น 1 ใน 10 อันดับปัญหาด้านสาธารณสุขของโลก มีทั้งหมด 4 สายพันธุ์ เป็นแล้วสามารถเป็นอีกได้ ในบางรายอาจอันตรายถึงชีวิต อาการ ได้แก่ ไข้ขึ้นสูง ผื่นจุดแดงขึ้นตามตัว และปวดกล้ามเนื้อและข้อ เป็นต้น การควบคุมและป้องกัน ทำได้โดยการพ่นยากำจัดในแหล่งน้ำนอกบ้าน การพ่นหมอกควัน การติดมุ้งลวดในบ้าน การใช้ยากันยุง หรือการสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกป้องผิวกาย