เทศบาลเมืองบ้านสวน จ.ชลบุรี ใช้งบ กทป. หนุนโมเดล ‘ชะลอชรา’ พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในพื้นที่

เทศบาลเมืองบ้านสวน จ.ชลบุรี จัดกิจกรรมตั้งวงดนตรีไทย-เต้นลีลาศ พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ผ่านการใช้งบกองทุนหลักประกันสุขภาพในระดับท้องถิ่นหรือพื้นที่ (กปท.) เตรียมรับมือสังคมผู้สูงอายุในอนาคต 

เมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2565 ทพ.อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) พร้อมด้วย นพ.สุรทิน มาลีหวล ผู้อำนวยการ สปสช. เขต 6 ระยอง และคณะ ลงพื้นที่เทศบาลเมืองบ้านสวน อ.เมือง จ.ชลบุรี เพื่อเยี่ยมชมโมเดลการพัฒนาคุณภาพชีวิตในกลุ่มผู้สูงอายุ ชะลอชรา ชีวายืนยาว หนุนเสริมการสร้างเสริมป้องกันโรค ระดับปฐมภูมิ ซึ่งรับรางวัลพระปกเกล้า ด้านการลดความเหลื่อมล้ำในสังคม ประจำปี 2564 และ ปี 2565 โดยมี นายวิชิต ชิตวิเศษ นายกเทศมนตรีเมืองบ้านสวน และนางอาภิสรา วงศ์สละ ผู้อำนวยการ รพ.สต.บ้านสวน จ.ชลบุรี ต้อนรับและสรุป “โมเดลการพัฒนาคุณภาพชีวิตในกลุ่มผู้สูงอายุ ชะลอชรา ชีวายืนยาว หนุนเสริมการสร้างเสริมป้องกันโรคระดับปฐมภูมิ”

นายวิชิต ชิตวิเศษ นายกเทศมนตรีเมืองบ้านสวน เปิดเผยว่า เทศบาลเมืองบ้านสวนได้รับความร่วมมือจาก สปสช. ในส่วนของการสนับสนุนผ่านกองทุนหลักประกันสุขภาพในระดับท้องถิ่นหรือพื้นที่ (กปท.) เพื่อดูแลประชาชน ไม่ว่าจะเป็นผู้สูงอายุ ผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง หรือผู้พิการ โดยนำงบประมาณจาก กปท. เข้าไปสนับสนุน เช่น ผ้าอ้อมผู้ใหญ่ ฯลฯ 

อย่างไรก็ดี ในการดำเนินงานก็ได้มีการประชุมติดตามงานทุกเดือน เนื่องจากเริ่มเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ในปัจจุบันเทศบาลเมืองบ้านสวนมีสัดส่วนผู้สูงอายุประมาณ 17% ของจำนวนประชากร ฉะนั้นการประชุมก็จะมีการพูดคุยเพื่อป้องกัน และดูแลผู้สูงอายุติดบ้านติดเตียง 

นายวิชิต กล่าวว่า เทศบาลจัดตั้งศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ เพื่อสนับสนุนการดำเนินกิจกรรม ทั้งด้านการอบรมให้ความรู้การดูแลสุขภาพ การฝึกทักษะด้านร่างกายและจิตใจ มีกิจกรรมที่สำคัญและดำเนินการต่อเนื่อง ได้แก่ เล่นดนตรีไทย กิจกรรมทางกายและการออกกำลังกายในรูปแบบต่าง ๆ เช่นลีลาศ บาสโลบ รำวงย้อนยุค รำผ้าขาวม้า รำไม้พลอง ฯลฯ เพื่อให้กลุ่มผู้อายุติดสังคม มีคุณภาพชีวิตที่ดี ชะลอชรา ชีวายืนยาว ป้องกันหรือลดการเป็นผู้สูงอายุติดบ้านหรือติดเตียง

​

นอกจากนี้ ในส่วนของโครงการที่ใช้งบประมาณ กปท. และได้รับรางวัลพระปกเกล้า มีจำนวน  2 โครงการ 1. โครงการเยี่ยมบ้าน เยี่ยมใจ คนไข้ติดบ้านติดเตียง เนื่องจากพบปัญหาผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง ส่วนใหญ่ไม่มีผู้ดูแล จึงได้จัดทำโครงการนี้ขึ้น โดยประสานงานร่วมกับทีมหมอครอบครัวศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองชลบุรี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสวน และทีมจิตอาสาในชุมชน ทั้งอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) และตัวแทนในชุมชนที่มีจิตอาสา ในการเข้าไปดูแลผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง และ 2. โครงการโรงพยาบาลสนามสำหรับคนในชุมชน (Community Isolation : CI) โดยได้รับการสนับสนุนจากงบ กปท. เข้ามาดูแลประชาชนในเขตเทศบาล 

“งบจาก กปท. เข้ามามีส่วนอย่างมากในการดูแลประชาชน ไม่ว่าจะเป็นการซื้อผ้าอ้อมผู้ใหญ่ หรือบางอย่างที่ท้องถิ่นไม่สามารถใช้งบได้ ก็ได้งบ กปท. มาช่วย แต่ต้องเข้าใจก่อนว่าระเบียบก็บังคับบางครั้ง กปท. พร้อมที่จะอนุเคราะห์หรือสนับสนุนท้องถิ่นอยู่แล้ว แต่เนื่องจากมีระเบียบที่ขัดแย้งกันอยู่ ซึ่งในการดำเนินงานก็ได้มีการประสานกับ สปสช. ว่าเรื่องใดบ้างที่เข้าเกณฑ์การใช้งบ กปท.” นายวิชิต ระบุ 

นายชัยเดช ชิตวิเศษ ประธานศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุเทศบาลเมืองบ้านสวน กล่าวว่า เดิมทีก็ได้มีการจัดตั้งเป็นชมรมผู้สูงอายุ แต่ภายหลังจากได้ย้ายจากที่ทำการเดิมมาอยู่ในพื้นที่ปัจจุบันก็ได้มีการให้ผู้สูงเขียนโครงการที่อยากดำเนินการเข้ามาเพื่อของบประมาณ แต่ก็พบปัญหาว่าผู้สูงอายุทำไม่เป็น จึงได้เปลี่ยนจากชมรมผู้สูงอายุมาเป็นศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุเทศบาลเมืองบ้านสวน เมื่อประมาณปี 2553 โดยจะของบจากเทศบาลมาไว้ที่ศูนย์เพื่อให้ผู้สูงอายุที่จะเขียนโครงการสามารถเขียนของบประมาณได้

อย่างไรก็ดี เมื่อจำนวนผู้สูงอายุมีเพิ่มขึ้นก็อยากให้ผู้สูงอายุมีการพูดคุย มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมเพื่อให้เป็นการติดสังคม ทำให้เมื่อผู้สูงอายุสามารถรวมตัวกันอยู่บริเวณใดบริเวณหนึ่งเทศบาลก็จะดำเนินการขออนุญาตใช้สถานที่เพื่อให้ผู้สูงอายุทำกิจกรรมร่วมกัน 

“แต่ละปีจะนำผู้สูงอายุมารวมกัน 1 ครั้งเพื่อทำกิจกรรมร่วมกัน ฉะนั้นการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุของเทศบาลเมืองบ้านสวนถือว่าโชคดีได้ทำข้อตกลงกับหลายหน่วยงาน เช่น วิทยาลัยพยาบาล โรงพยาบาลชลบุรี โรงพยาบาลสมิติเวชที่เป็นโรงพยาบาลเอกชน ฯลฯ ในการเป็นวิทยากรและร่วมดำเนินกิจกรรมกับเทศบาล โดยเฉพาะการดูแลผู้สูงอายุที่เราเน้นมากที่สุดเรื่องการบริโภคอาหาร ออกกำลังกาย และการดูแลช่องปาก” นายชัยเดช ระบุ 

ทพ.อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการ สปสช. กล่าวว่า งบประมาณจาก กปท. เป็นงบประมาณที่ สปสช. จะนำงบประมาณจัดสรรตามรายประชากร สมทบร่วมกับงบประมาณตามสัดส่วนรายได้ของท้องถิ่น ส่วนการจะใช้งบประมาณนั้นก็จะมีวัตถุประสงค์ตามบริบทของพื้นที่ ซึ่งการใช้งบประมาณก็จะมีคณะกรรมการท้องถิ่นโดยมีนายกเป็นประธาน และมีภาคประชาชน ข้าราชการ สาธารณสุขร่วมเป็นคณะกรรมการ เพื่อนำปัญหาของพื้นที่มาพิจารณา ส่วนงบประมาณจะใช้มากน้อยแค่ไหนนั้นก็ขึ้นอยู่กับปัญหาในพื้นที่ 

“ต้องเรียนให้ทราบว่าตอนนี้ สปสช. ปรับวิธีการอย่างที่หนึ่งถ้าท้องถิ่นทำโครงการมาเร็ว ก็จะจัดสรรงบให้เร็ว แต่ถ้าท้องถิ่นไหนยังไม่มีโครงการมา งบประมาณตรงนี้ก็ต้องขออนุญาตว่าอาจกันไว้ก่อนและเอาไปเติมให้กับท้องถิ่นที่ทำโครงการเข้ามา ฉะนั้นถ้าที่ไหนทำโครงการได้เร็วจะได้งบประมาณไปก่อน” ทพ.อรรถพร กล่าว 

ทพ.อรรถพร กล่าวว่า สำหรับที่เทศบาลเมืองบ้านสวนจะเห็นได้ว่ามีการจัดตั้งวงดนตรีผู้สูงอายุ เพื่อให้ผู้สูงอายุในพื้นที่ทำกิจกรรมร่วมกันเพราะเมื่อมีการทำกิจกรรมร่วมกันก็จะทำให้สุขภาพจิตดี และสุขภาพร่างกายก็ดีขึ้นตามไปด้วย ซึ่งการจัดตั้งวงดนตรีก็เป็นลักษณะกุศโลบายเพราะการจะเล่นเพลงได้ 1 เพลงต้องซ้อมนานมาก ฉะนั้นในช่วงสัปดาห์ผู้สูงอายุก็จะมีโอกาสได้ทำกิจกรรมร่วมกัน ได้แลกเปลี่ยน ตรงนี้ก็จะเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ทำให้ผู้สูงอายุมีร่างกายที่แข็งแรงจากการสนับสนุนผ่านงบ กปท. 

“ก็อยากจะฝากว่าท้องถิ่นใดยังคิดไม่ออกว่าจะทำกิจกรรมอะไรในพื้นที่ลองมาดูที่บ้านสวน กิจกรรมของชมรมผู้สูงอายุน่าสนใจมากๆ เพราะเป็นกิจกรรมที่ทำให้ผู้สูงอายุได้เข้ามามีส่วนร่วมกันอย่างจริงจัง” ทพ.อรรถพร กล่าว 

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ 
1.สายด่วน สปสช. 1330 
2.ช่องทางออนไลน์
• ไลน์ สปสช. พิมพ์ไลน์ไอดี @nhso หรือคลิก https://lin.ee/zzn3pU6
• Facebook : สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ