โควิด รุกฆาต ‘แอฟริกา’ รอดยาก! ในวันที่สถานการณ์บานปลาย

Chayapruek Kongchan

ทวีปแอฟริกาเป็นหนึ่งในทวีปที่มีความรุนแรงของการแพร่ระบาดและอัตราการเสียชีวิตจากโควิด-19 สูงที่สุดทวีปหนึ่งในโลก ซ้ำยังเป็นแหล่งกำเนิดของเชื้อโควิด-19 กลายพันธุ์สายพันธุ์ “เบต้า” ที่เริ่มต้นจากประเทศแอฟริกาใต้อีกด้วย

หากมองไปที่ข้อมูลเชิงสถิติของทวีปแอฟริกา ในบางแหล่งข้อมูลจะปรากฏตัวเลขที่ไม่สูงมากนัก ส่วนหนึ่งเป็นเพราะหลายประเทศไม่ได้แจ้งสถิติต่างๆ หรือ “เลิกนับ” ไปแล้ว โดยปัจจัยที่ทำให้เกิดช่องว่าง หรือเกิดตัวเลขหล่นหายไป คืออุปสรรคในการเก็บข้อมูลในพื้นที่ทุรกันดารที่เป็นไปได้ยาก และประสิทธิภาพในการตรวจก็ต่ำ

อย่างไรก็ดี หากพิจารณาจากข้อเท็จจริง จะพบว่าแอฟริกาเป็นทวีปที่มีอัตราการติดเชื้อและอัตราการเสียชีวิตจากโควิด-19 ที่สูง ... คำถามคือ เพราะเหตุใด

จากการเปิดเผยของทีมวิจัยจาก NIHR Global Health Research Unit Tackling Infections to Benefit Africa (TIBA) ของมหาวิทยาลัยเอดินเบอระ และองค์การอนามัยโลก (WHO) สาขาภูมิภาคแอฟริกา ที่ได้ทำการศึกษาเหตุปัจจัยที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อและเสียชีวิตสูงในแอฟริกา

ค้นพบว่า เหตุและปัจจัยสำคัญนั้นมาจาก ความหนาแน่นของเมืองและประชากร สุขอนามัย การเดินทางข้ามแดน และความอ่อนของมาตราการเช่นล็อคดาวน์หรือการควบคุมสาธารณะ

ดร. มัตชิดิโซ โมเอติ ผู้อำนวยการองค์การอนามัยโลก สาขาภูมิภาคแอฟริกาและหนึ่งในทีมวิจัย ได้ให้ความเห็นว่า การทำความเข้าใจการแพร่ระบาดของโควิด-19ในแอฟริกานั้นไม่สามารถที่จะเจาะจงศึกษาไปที่ลักษณะของไวรัสได้แล้ว แต่ต้องหันมาศึกษาถึงบริบททางสังคมและสภาพแวดล้อมของพื้นที่ด้วย จึงจะเข้าใจมันได้

สภาพแวดล้อมทางสังคมในแอฟริกานั้นค่อนข้างเปราะบาง การควบคุมโรคระบาดของรัฐต่างๆ นั้นไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ ผู้คนยังคงเดินทางไปมาหากัน รวมถึงข้ามแดน เมืองมีประชากรหนาแน่นและแออัดเกินกว่าจะออกมาตรการควบคุมใดๆ ได้ รัฐบาลนั้นไม่มีประสิทธิภาพรวมถึงกำลังเพียงพอต่อการรับมือ

ยังไม่รวมถึงว่า แอฟริกาคือทวีปที่มีประชากรมีปัญหาทางด้านสุขภาพมากที่สุดในโลก ทั้งไข้มาลาเรีย โรคระบาดท้องถิ่น รวมถึง HIV หรือกระทั่งปัญหาทางด้านการดูแลสุขอนามัย ทั้งหมดนี้ส่งผลต่อการแพร่ระบาดและอัตราการตาย ซึ่งประเทศในแอฟริกาที่มีปัญหาเหล่านี้สูงอยู่เดิม จะเป็นประเทศที่ได้รับผลกระทบหนักจากโควิด-19

เมื่อลองหันมาดูสถิติ องค์การอนามัยโลก สาขาภูมิภาคอัฟริกา ได้รายงานว่า จาก 44 ประเทศในทวีป อัฟริกาใต้นั้นมีอัตราการเสียชีวิตสูงที่สุด อยู่ที่ 33.3 คน ต่อ 100,000 คน ตามมาด้วย เคปเวิร์ด และ เอสวาตินี อยู่ที่ 17.5 และ 8.6 คน ต่อ 100,000 คน

แค่แอฟริกาใต้เพียงประเทศเดียว เมื่อช่วงธันวาคม 2020 ถึง กุมภาพันธ์ 2021 อัตราการเสียชีวิตเคยพุ่งสูงแตะถึง 55.4 คน ต่อ 100,000 คน เลยทีเดียว

นอกเหนือจากนี้ ระบบสาธารณสุขในแอฟริกาก็ไม่เอื้อเลยกับวิกฤติขนาดหนักครั้งนี้ ทั้งการรองรับผู้ป่วย การรักษา หรือการให้วัคซีน ในหลายๆ ประเทศนั้นระบบสาธารณสุขนั้น “ล้น” เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ทุกอย่างขาดแคลน ไม่ว่าจะเป็นบุคคลากร เครื่องมือทางการแพทย์ และโครงสร้างพื้นฐาน

ที่สำคัญคือ ทั้งทวีปแอฟริกามีอัตราการฉีดครบสองโดสเพียงแค่ 18 ล้านคน หรือคิดเป็น 1.5% ของทั้งทวีปเท่านั้น จากประชากรทั้งหมด 1.3 พันล้าน

ทั้งหมดนี้คือสาเหตุ และปัจจัยที่ทำให้โควิด-19ในทวีปแอฟริกานี้ยังคงอยู่ในจุดวิกฤติ และยังคงไม่เห็นหนทางใดเลยที่จะแก้ปัญหาเหล่านี้ได้

อ้างอิง

Global

191 views

ค้นหา

แนะนำเนื้อหาน่าสนใจ

อัปเดทล่าสุด