ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก

กรมควบคุมโรค ออกพยากรณ์โรคฯประจำสัปดาห์ เตือนประชาชนระวังป่วย "วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก" (XDR-TB) แนะสถานพยาบาลเฝ้าระวัง-วินิจฉัย-รีบรายงาน


กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เผยแพร่ “พยากรณ์โรคและภัยสุขภาพรายสัปดาห์” ฉบับที่ 9/2564 ระหว่างวันที่ 28 ก.พ. - 6 มี.ค. 2564 โดยคาดว่าในช่วงสัปดาห์นี้อาจจะพบผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB) และมีโอกาสพบการแพร่กระจายของโรคในวงกว้างได้ เนื่องจากโรคนี้สามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นด้วยการไอ จาม หรืออาการอื่นๆ ที่ทำให้เกิดละอองฝอยลอยอยู่ในอากาศ

พยากรณ์ฉบับนี้ระบุว่า ผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรค XDR-TB จะสามารถติดเชื้อและป่วยเป็นวัณโรค XDR-TB ได้ ทั้งที่ยังไม่เคยได้รับยาวัณโรคมาก่อน ซึ่งการรักษา XDR-TB จะมีความยุ่งยากและค่าใช้จ่ายสูงกว่าการรักษาวัณโรคที่ยังไวต่อยา (DS-TB) หลายเท่า เนื่องจากต้องใช้ระยะเวลาอย่างน้อย 18 เดือน และมีผลสำเร็จของการรักษาน้อยกว่า

ทั้งนี้ กรมควบคุมโรคได้แนะนำสถานพยาบาลให้มีการเฝ้าระวัง ตรวจวินิจฉัย และรีบรายงาน โดยมีการสอบสวนโรคและติดตามตรวจผู้สัมผัส เมื่อพบผู้ป่วยรายใหม่จะได้รับการรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสม เพื่อป้องกันและควบคุมโรคได้ทันเวลาไม่ให้แพร่ระบาดในวงกว้างต่อไป รวมทั้งแนะนำให้ผู้ป่วยสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรค

สำหรับสถานการณ์ของ XDR-TB ในปี 2564 จากการเฝ้าระวังของกรมควบคุมโรค ได้พบผู้ป่วย 3 ราย ในจังหวัดกาญจนบุรี ปทุมธานี และปราจีนบุรี โดยกลุ่มเสี่ยงที่จะเป็น XDR-TB ได้แก่ ผู้ป่วยวัณโรคที่สัมผัสผู้ป่วย XDR-TB หรือผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนาน (MDR-TB) ที่ขาดการรักษา ไม่ยินยอมให้มีผู้กำกับการกินยา หรือไม่ปฏิบัติตามแผนการรักษา เช่น กินหรือฉีดยาไม่สม่ำเสมอ เป็นต้น

อนึ่ง วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB) นับเป็นโรคติดต่ออันตรายลำดับที่ 13 ตาม พ.ร.บ.โรคติดต่อ พ.ศ.2558 โดยสาเหตุที่ทำให้เกิดเชื้อวัณโรคดื้อยามี 2 ประการคือ 1. ติดเชื้อวัณโรคดื้อยา เมื่อป่วยจึงป่วยเป็นวัณโรคดื้อยาทั้งที่ไม่เคยรับการรักษามาก่อน 2. ได้รับการรักษาวัณโรคที่ไม่สม่ำเสมอ ไม่ครบถ้วน หรือด้อยคุณภาพ ทำให้เกิดการคัดเลือกสายพันธุ์เชื้อดื้อยา